Srpski pesnik i slikar iz 19. veka Đura Jakšić rođen je 8. avgusta 1832. u Srpskoj Crnji. Na rođenju je dobio ime Georgije, a rođen je u porodici Dionisija i Hristine Jakšić. Osim Đure imali su još osmoro dece: Maksima, Lazara, Martina, Aleksandra, Jovana, Venijamina, Stefanidu i Julijanu.
Nakon završetka gimnazije umire mu majka Hristina, pa je zbog toga ostalo mnogo siročića koji su često bili tema u njegovom stvaralaštvu. Bio je student umetničke akademije italijanskog slikara Đakoma Marastonija u Pešti, ali se zbog revolucionarnih događaja 1847. vratio kući.
Radio je po povratku iz Velikog Bečkereka, kao sekretar kod sudije Lazara Vlahovića koga je 1850. portretisao Vlahovića. U Beču se kretao u umetničkim krugovima sa Brankom Radičevićem i Đurom Daničićem.
Nastanio se u Kikindi 1855. i živeo od slikarstva. Pisao je pesme i štampao ih u Sedmici pod pseudonimom Teorin. Od 1857. prešao je u Srbiju, gde ostaje sve do smrti gde je radio kao seoski učitelj. Stvaralački i stradalački život tog obrazovanog čoveka često se odvijao u boemskom ambijentu skadarlijskih kafana Tri šešira i Dva jelena.
Imao je suprugu Tinu i 4 dece: Miloša, Beluša, Tijanu i Milevu. Đura je oboleo od tuberkuloze, bio je u dugovima, otpuštan iz državne službe ali je imao pomoć Stojana Novakovića pa je 1872. dobio je posao u Državnoj štampariji. Umro je u Beogradu 16. novembra 1878. Sahranjen na starom Tašmajdanskom groblju, ali nakon zatvaranja groblja, prenesen je na Novo groblje u Beogradu.
U Srpskoj Crnji se svake godine održavaju manifestacije posvećene Đuri Jakšiću, i tom prilikom se dodeljuje nagrada Đura Jakšić za najbolju zbirku poezije koja je izdata na srpskom jeziku prethodne godine. Njegova najpoznatija pesma je Otadžbina, a slika je Devojka u plavom, a inspiracija mu je bila Mila, krčmarica iz Kikinde, kojoj je posvetio i pesmu Mila.
Čućeš gromove, Kako tišinu zemlje slobodne Sa grmljavinom strašnom kidaju; Razumećeš ih srcem strašljivim Šta ti sa smelim glasom govore, Pa ćeš o stenja tvrdom kamenu Brijane glave teme ćelavo U zanosnome strahu lupati! Al jedan izraz, jednu misao, Čućeš u borbe strašnoj lomljavi: „Otadžbina je ovo Srbina!”
IZVOR: YT / RTS Kvadratura kruga
Autor: Redportal.rs
