Najpoznatiji srpski kompozitor Stevan Stojanović Mokranjac rođen je 9. januara 1856. u Negotinu. Nadimak je dobio po selu Mokranje, odakle su se njegovi preci doselili iz Prilepa.
Slavni kompozitor je završio zaječarsku gimnaziju, a potom je u Beogradu upisao Veliku školu, takođe bio je član i Prvog pevačkog društva. Uz pomoć ovog društva odlazi na dalje školovanje u minhenski Konzervatorijum kod Jozefa Rajnbergera.
Već 1893. Mokranjac gubi državnu stipendiju, pa se zbog nemogućnosti plaćanja daljeg školovanja iz sopstvenih sredstava vraća u Beograd i postaje horovođa pevačkog društva Kornelije Stanković.
Nakon završetka školovanja Mokranjac se ponovo vraća u Beograd, ali ovaj put postaje dirigent Prvog pevačkog društva. Takođe, čuveni kompozitor radio je i kao nastavnik u Prvoj muškoj gimaziji u Beogradu i u niškoj gimnaziji Stevan Sremac.
Zajedno sa Stanislavom Biničkim i Cvetkom Manojlovićem osniva Srpsku muzičku školu, danas je to Muzička škola Mokranjac, takođe je zaslužan za osnivanje prvog gudačkog kvarteta u Srbiji. Za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije izabran je 1906.
Najpoznatija njegova dela su: Rukoveti (15 spletova pesama zasnovanih na folklornim motivima iz različitih delova Srbije, Bosne, Makedonije, Bugarske), Primorski napjevi, duhoviti skerco Kozar, kao i muzika za pravoslavna bogosluženja: velelepna Liturgija, iz koje je najpoznatija Heruvimska pesma, najznačajnije ostvarenje horske muzike u Srba, Opelo u fis-molu, Tri statije, Tebe Boga hvalim, Veličanije svetom Savi.
IZVOR: YT / University of Arkansas Choirs
Oženio se 1898. sestričinom Uroša Predića, Marijom. Imali su sina Momčila koji je bio profesor Farmaceutskog fakulteta.
Na početku Prvog svetskog rata izbegao je u Beograd, a 28. septembra 1914. umire od komplikacije sa jetrom. Nekoliko godina nakon smrti, njegovi ostaci su 1923. preneti na Novo groblje u Beogradu gde i danas počiva.
Grad Negotin je 1964. u znak sećanja na njihovog slavnog sugrađanina, Mokranjčevu kuću pretvorio u muzej, a od 1965. svakog septembra se tradicionalno održavaju horske muzičke svečanosti Mokranjčevi dani.
U znak zahvalnosti za sve što je uradio za promociju klasične muzike i srpske kulture u svetu kroz svoja dela, Narodna banka Srbije 2005. pustila je u opticaj novčanicu sa Mokranjčevim likom, u apoenu od 50 dinara.
Autor: Redportal.rs
