Po novim pravilima Katoličke crkve seksualno zlostavljanje, namamljivanje maloletnika na seks, posedovanje dečje pornografije i prikrivanje zlostavljanja smatraće se krivičnim delima.
Papa Franja napravio je najveću reviziju crkvenog prava u poslednje četiri decenije, pooštravajući mere protiv sveštenika koji zlostavljaju maloletnike, ne bi li predupredio nove slučajeve seksualnih skandala koji već godinama potresaju Rimokatoličku crkvu.
I dok teolozi ovaj potez smatraju najvećim korakom u borbi Vatikana protiv pedofilije, kritičari koji zastupaju žrtve seksualnog nasilja poručuju da to nije dovoljno. Po njihovoj oceni, ovim dokumentom ipak nije uspostavljena "nulta tolerancija" prema zločinu koji ostavlja teško izbrisive tragove na psihi mladih ljudi.
Novim crkvenim pravilima, koja stupaju na snagu 8. decembra, seksualno zlostavljanje, namamljivanje maloletnika na seks, posedovanje dečje pornografije i prikrivanje zlostavljanja biće smatrani za krivična dela.
Poglavar Rimokatoličke crkve ističe da je jedan od ciljeva revizije zakona bilo smanjenje broja slučajeva u kojima je kazna bila prepuštena "diskrecionim odlukama viših sveštenika".
Izmena na kojoj se radilo od 2009. godine, a započeo ju je prethodni papa Benedikt Četrnaesti, odnosila se na šestu knjigu Zakonika kanonskog prava, koja se sastoji od 1.750 članova. To je dosad najveća izmena crkvenog kaznenog zakona otkad ga je 1983. potpisao papa Jovan Pavle Drugi.
Monsinjor Filipo Janone, šef vatikanskog odeljenja koji je nadgledao projekat, naglasio je kako se u kleru stvorila "klima preterane opuštenosti u interpretaciji kaznenog zakona", u kojoj je milost ponekad stavljena ispred pravde. Izmenama kaznenog zakona seksualno zlostavljanje maloletnika prebačeno je iz dosadašnjeg dela "Zločini protiv posebnih dužnosti" u novi, pod nazivom "Prekršaji protiv ljudskog života, dostojanstva i slobode".
Ugled Katoličke crkve ozbiljno se kruni tokom prethodne dve decenije, kad je šira javnost počela da saznaje za desetine hiljada slučajeva seksualno zlostavljane dece širom sveta. Žrtve ovog nasilja i zaštitnici njihovih prava već dugo upozoravaju crkveni vrh da su postojeća zakonska pravila zastarela i da u suštini štite počinioce ovih zlodela. Novim merama izričito se zabranjuje snimanje svete tajne ispovesti, činjenje prevara, ali i rukopolaganje žena u sveštenički čin.
Izmene crkvenog kaznenog zakonika sada prepoznaju da žrtve sveštenika "predatora" mogu biti ne samo deca, već i odrasli. Ranije se smatralo da odrasli mogu dati ili povući saglasnost na seksualni čin zbog godina i nije se uzimalo u obzir da bi i oni mogli da budu žrtve, posebno ako ne postoji ravnoteža moći između žrtve i navodnog zlostavljača.
Kodeks kaže da sveštenik može da izgubi položaj ako je primenio "silu, pretnje ili zloupotrebio autoritet" kako bi izvršio seksualne radnje. Prvi put sada i laici koji rade u crkvi mogu biti suočeni sa sankcijama zbog seksualnog zlostavljanja – od gubitka posla, preko novčanih kazni, do udaljavanja iz crkvene zajednice.
Majkl Olson, biskup u Fort Vortu u Teksasu, koji se među prvima zalagao na otpuštanje iz crkve američkog kardinala Teodora Mekarika zbog seksualnog zlostavljanja dece i odraslih u periodu od 1970. do 1990, smatra da su nove mere dobrodošle.
- Mislim da će one pomoći žrtvama, ali i sprečiti buduće slučajeve zlostavljanja - kaže Olson, koji je član Odbora za zaštitu dece i mladih Američke biskupske komisije za crkveni portal Kruks.
- Ove izmene daju zakonsku snagu kako bismo jasnije mogli da postupamo u skladu s moralom Jevanđelja - ističe on.
Meri Kolins, čija istoimena fondacija pomaže deci koja su preživela seksualno zlostavljanje, za list Ajriš egzeminer kaže da je crkva usvojila "razočaravajući dokument", u kojem ipak nije uspostavljena nulta tolerancija prema seksualnom nasilju. Ona upozorava da je rešavanje slučajeva pedofilije ipak ostavljeno proceni pojedinih episkopa, bez jasne obaveze da o tome obaveste i civilne vlasti.
- Odredba u kojoj se kaže da bi kazna svešteniku mogla biti umanjena ako se prekršaj dogodio ’u žaru strasti’, ne bi smela da bude u crkvenom zakoniku - objašnjava Meri Kolins.
ODRI HEPBERN: Pravila koja je sledila do kraja života
U Maleziji dronovima mere temperaturu građanima
Autor: redportal.rs