Najpoznatiji pesnik i slikar 19. veka Đura Jakšić rođen je 8. avgusta 1832. u Srpskoj Crnji. Na rođenju je dobio ime Georgije, a rođen je u porodici Dionisija i Hristine Jakšić. Osim Đure imali su još osmoro dece: Maksima, Lazara, Martina, Aleksandra, Jovana, Venijamina, Stefanidu i Julijanu.
Nakon završetka gimnazije umire mu majka Hristina, pa je zbog toga ostalo mnogo siročića koji su često bili tema u njegovom stvaralaštvu.
Bio je student umetničke akademije italijanskog slikara Đakoma Marastonija u Pešti ali se zbog revolucionarnih događaja 1847. vratio kući.
Radio je po povratku iz Velikog Bečkereka, kao sekretar kod sudije Lazara Vlahovića koga je 1850. portretisao Vlahovića. U Beču se kretao u umetničkim krugovima sa Brankom Radičevićem i Đurom Daničićem.
Već 1855. nastanio se u Kikindi i živeo od slikarstva. Pisao je pesme i štampao ih u Sedmici pod pseudonimom Teorin.
Od 1857. prešao je u Srbiju, gde ostaje sve do smrti gde je radio kao seoski učitelj.
Stvaralački i stradalački život tog obrazovanog i temperamentnog čoveka često se odvijao u boemskom ambijentu skadarlijskih kafana Tri šešira i Dva jelena.
Imao je suprugu Tinu i 4 dece: Miloša, Beluša, Tijanu i Milevu.
Foto: Wikipedia.org
Đura je oboleo od tuberkuloze, bio je u dugovima, otpuštan iz državne službe ali je imao pomoć Stojana Novakovića pa je 1872. dobio je posao u Državnoj štampariji.
Umro je u Beogradu 16. novembra 1878.
Prvobitno je sahranjen na starom Tašmajdanskom groblju, ali nakon zatvaranja groblja, prenesen je na Novo groblje u Beogradu.
Njegova čuvena slika je Devojka u plavom, a inspiracija mu je bila Mila, krčmarica iz Kikinde, kojoj je posvetio i pesmu Mila.
U Srpskoj Crnji se svake godine održavaju manifestacije posvećene Đuri Jakšiću, i tom prilikom se dodeljuje nagrada Đura Jakšić za najbolju zbirku poezije koja je izdata na srpskom jeziku prethodne godine.
Njegova najpoznatija pesma je Otadžbina:
I ovaj kamen zemlje Srbije, Što preteć suncu dere kroz oblak, Sumornog čela mračnim borama, O vekovečnosti priča dalekoj, Pokazujući nemom mimikom Obraza svoga brazde duboke.
Napisao je nekoliko značanih pesama: Bratoubica, Nevesta Pivljnina Baja, Barjaktarovići, Mučenica, Pričest, kao i nekoliko pripovedaka: Kraljica, Sin sedoga, Gamze , Neverna Tijana, U planini, Mati, Dva prestola, Kuršum, Sirota Banaćanka, Na mrtvoj straži, Ruskinja.
IZVOR: YT / 1918 ponos
Danas PROSLAVLJAMO Svetu Petku Trnovu 🍷
Autor: Redportal.rs
