Novembar je Mesec zdravlja muškaraca, popularno poznat kao „Movembar“ i posvećen je podizanju svesti o bolestima kod muškaraca. Pokret Movembera od 2003. godine podiže svest o raku testisa i prostate.
Tokom novembra širom sveta se ulažu napori da se prvenstveno muškarcima pokaže da zdravlje muškaraca nije i ne treba da bude tabu tema i da preventivnim delovanjem i ranom dijagnozom može da se izbegne najgori ishod dve ozbiljne bolesti koje pogađaju samo mušku populaciju – rak testisa. i rak prostate.
Uobičajena tema koja povezuje ove dve vrste raka je da rano otkrivanje obično dovodi do boljih ishoda lečenja. Pošto rak često nema simptome u svojim ranim stadijumima, skrining karcinoma treba da bude sastavni deo rutinskih poseta lekaru, ili za određene vrste karcinoma potrebno je naglasiti važnost samopregleda.
Prostata je žlezda koja se nalazi ispod bešike i kroz koju prolazi deo mokraćnog kanala. Otprilike je veličine kestena i počinje da se povećava nakon 25. godine.
Rak prostate je jedan od najčešćih tumora (oko 15%) i drugi je najčešći uzrok smrti od malignih bolesti kod muškaraca, sa trendom rasta. Učestalost pojave raka prostate raste sa godinama, a oko 85 procenata svih karcinoma prostate dijagnostikuje se nakon 60. godine. Najveća incidenca raka prostate je kod crnaca, dok u Evropi i Americi belci imaju prosečan rizik od razvoja ove bolesti.
Uvećanje, odnosno benigna hipertrofija prostate, najčešća od tri glavne bolesti prostate, javlja se kod više od 60% muškaraca starijih od 50 godina i kod više od 75 odsto starijih od 70 godina.
Na povećanje prostate utiče hormon testosteron. Neki muškarci počinju da osećaju simptome uvećane prostate oko 50. godine, u vidu noćnog ili otežanog mokrenja ili nepotpunog pražnjenja bešike.
Otkrivanje raka prostate u ranoj fazi može se lečiti i pacijent može imati kvalitetan život. U početnoj fazi bolesti, rak prostate obično ne pokazuje izraženije simptome. U poodmaklom stadijumu bolesti i usled povećanja prostate, primećuje se otežano mokrenje, javlja se osećaj pritiska na bešiku i rektum, što izaziva češći nagon za mokrenjem, a može se pojaviti i krv u urinu. U kasnom metastatskom stadijumu bolesti često se javljaju bolovi u kostima, oticanje donjih udova i skrotuma, otežano disanje, anemija, malaksalost, gubitak telesne težine, povišene vrednosti alkalne i kisele fosfataze i pogoršanje opšteg stanja. .
S obzirom na to da karcinom prostate raste sporo i najčešće se ne otkriva do kasnih stadijuma bolesti, preventivni urološki pregledi prostate su od velikog značaja.
Urolozi apeluju na starije od 45-50 godina da urade bar jedan skrining, mada dodaju da nije loše da skrining urade i mlađi muškarci. U fokusu kontrole treba da budu i muškarci od 20 do 40 godina koji su u ovom uzrastu i kojima se može dijagnostikovati rak testisa.
U poređenju sa ženama, muškarci imaju čak 50% manje šanse da traže medicinsku pomoć zbog svojih zdravstvenih problema.
Ali zašto se tako malo govori o zdravlju muškaraca? Mnogo manje ljudi je upoznato sa činjenicama o raku prostate i testisa. Što se tiče raka prostate, svaki osmi muškarac će dobiti dijagnozu tokom života. Od njega najčešće obolevaju muškarci stariji od 65 godina (broj obolelih značajno raste u populaciji preko 50 godina), a drugi je vodeći uzrok smrti muškaraca od raka u svetu.
Autor: redportal.rs
