Car Stefan Dušan Nemanjić je sin kralja Stefana Dečanskog i bugarske princeze Teodore Smilec. Na vlast dolazi tako što je zbacio sa prestola svog oca Stefana Dečanskog.
Dušan je vladao mudro i promišljeno tako da je teritorije iz godine u godinu sve više uvećavao. Grčke zemlje se u njegovoj titulaturi pojavljuju odmah nakon 1342. godine. Samostalno je osvajao teritorije po Makedoniji i Albaniji, u jednom periodu i sa Jovanom Kantakuzinom. Prelomni trenutak koji utiče na odluku de se proglasi carem biio je uspeh postignut u leto 1345. jer tada je zauzima Halkidiki i jugoistočnu Makedoniju.
Foto: Paja Jovanovic
Slika: Krunisanje cara Dušana
Na slici pored cara Dušana možemo videti carevića Uroša, caricu Jelenu i prvog srpskog patrijarha Joanikija.
Pre samog čina krunisanja Dušan je morao da uzdigne srpsku arhiepiskopiju na rang patrijaršije zato što je samo patrijarh mogao da kruniše kandidata za cara.
Tačno vreme poglašenja srpske arhiepiskopije u rang patrijaršije nije tačno definisano, ali se pretpostavlja da je to učinjeno između januara i aprila 1346. godine. Ovom činu krunisanja prisustvovali su ohridski arhiepiskop, bugarski patrijarh, svetogorski prot kao i igumani i starci svetogorskih manastira.
Istoričari veruju da je ceremonija proglašenja obavljena na Božić 1345. u Seru, jer tamo proveo zimu sa porodicom 1345/46. Svečanost carskog krunisanja obavljena je u Skoplju, na Vaskrs 16. aprila 1346. Između ova dva događaja u Srbiji su istovremeno postojali i kraljevstvo i carstvo pa se Dušan na natpisima na novcu pominje kao Rex Rascie-Imperator Romaniae (kralj Srbije — car Vizantije).
Dušanovo carstvo zauzimalo je postojeću teritoriju nasleđene Kraljevine da bi je Dušan proširio na celokupnu teritoriju Makedonije, Albanije, Grčke Svete Gore. Njegovo carstvo izlazilo je na 3 mora Jadransko, Jonsko i Egejsko.
Najpoznatiji spis iz tog perioda je Dušanov zakonik koji je uređivao način i pravila rada i života, a car Dušan je poznat kao veliki dobrotvor i ktitor. Glavna Dušanova zadužbina bio je manastir posvećen svetim arhanđelima Mihailu i Gavrilu. Manastir se nalazio nedaleko od Prizrena i tu je prvobitno i Dušan sahranjen. Danas se njegov grob nalazi u crkvi Svetog Marka u Beogradu.
STEFAN NEMANJA: Ratnik, diplomata i svetitelj ⚔️🤝🏻☦️
SVETI SAVA: ŽIVOTOM U PODVIGU SVEDOČIO VERU 🙏☦️
Autor: redportal.rs
