Naučnici već dugo pokušavaju da otkriju kada se pojavio prvi novac

Holandski arheolozi, koji su proučavali sadržaj mnogih drevnih blaga, došli su do zaključka da su neki bronzani predmeti korišćeni kao prvi novac u Evropi u ranom bronzanom dobu.

Naučnici već dugo pokušavaju da otkriju kada se pojavio prvi novac i kako je izgledao.

Jedna od ključnih karakteristika novca je njegova svestranost i standardizacija. Stoga arheolozi traže velike količine istih predmeta u grobljima i ostavama koje su mogle da se koriste kao valuta.

Foto: RIA Novosti

Istraživači Univerziteta Leiden Michael Kuijpers i Catalin Popa ispitali su više od 5.000 artefakata iz više od 100 areholiških blaga u centralnoj Evropi koji potiču iz bronzanog doba i ocenili ih prema standardnosti.

Autori su otkrili da su brojni bronzani predmeti, naročito ingoti, prstenovi narukvica i sečiva sekire, bili praktično isti u mnogim ostavama. Težina 70% bronzanih pruga pronađenih na teritoriji moderne Nemačke, Austrije, Češke, Slovačke i Poljske iznosila oko 195 grama.

Naučnici veruju da su takvi predmeti, potpuno standardizovani u obliku i težini, igrali ulogu prvog novca nad ogromnom teritorijom. Hipotezu potkrepljuje činjenica da arheolozi neprestano pronalaze blago koje sadrži mnogo takvih homogenih predmeta.

U južnom delu Centralne Evrope - u južnoj Nemačkoj, Češkoj i Austriji - to su ingoti i prstenovi, a u severnom delu - u severoistočnoj Nemačkoj i Poljskoj - to su više šipke. Sve tri vrste predmeta nalaze se u centralnoj Nemačkoj, Češkoj i Moravskoj.

U kasnijim nalazima, koji potiču iz srednjeg bronzanog doba u Evropi, arheolozi često nalaze, pored celih predmeta i njihovih delova, i pojedinačno i pričvršćene zajedno, što, prema autorima, ukazuje na pojavu tačnijih instrumenata za merenje i razvijenijeg sistem brojanja koji podrazumeva razlomljene brojeve.

Pretpostavlja se da je proizvodnja gotovo identičnih replika prstenova, ploča i sekira i njihova upotreba kao robni novac dovela do šireg prihvatanja standarda težine i pojave sistema vaganja u Centralnoj Evropi.

Na kraju bronzanog doba u ostavama se pojavljuju artefakti izrađeni od zlata, a proširuje se i teritorija širenja standardnih bronzanih predmeta na severu, do Skandinavije. Pre toga, tamo su bili prisutni samo u pojedinačnim primercima, u sahranjivanjima zajedno sa svojim navodnim vlasnicima.

Autor: redportal.rs