Jedinice su predvodili intelektualci, ugledni pojedinci iz begovskih, aginskih i trgovačkih porodica i školovani kraljevi oficiri.

Krajem 1942. godine u jedinicama Ravnogorskog pokreta bilo je oko 4.000 muslimana, a u dve sledeće godine ta brojka je dostizala i 8.000 učesnika, uglavnom u Hercegovini i severoistočnoj Bosni.

Jedinice su predvodili intelektualci, ugledni pojedinci iz begovskih, aginskih i trgovačkih porodica i školovani kraljevi oficiri. Oni su se borili da sačuvaju svoja ognjišta i državu, ali i da ne pogaze zakletvu datu kralju.

Foto: Knjiga/V.N.

U tek objavljenoj knjizi Muslimani u Ravnogorskom pokretu i jedinicama JVuO 1941-1945. ove malo poznate podatke otkriva Salih Selimović (78) iz Sjenice, istoričar i autor 19 knjiga iz oblasti istoriografije Stare Raške, ali i zemalja nekadašnje "Juge".

- U Ravnogorskom pokretu su bili muslimani koji su Kraljevinu Jugoslaviju smatrali svojom državom na čelu sa Karađorđevićima, kao i da je Ravnogorski pokret organizovani otpor okupaciji, da je Draža Mihailović legitimni predstavnik izbegličke vlade u Londonu - ističe Selimović.

Iz bogate građe Arhiva Srbije, BiH, Hercegovine, Crne Gore, Vojnog arhiva i drugih, kao i dokumenta okupatorskih snaga u arhivama Berlina, Beča i Rima, zatim radova istoričara i literature pobednika i poveđenih, Selimović navodi brojne primere saradnje, sastava formacija, borbi, biografija ideologa i komandanata, ali i stradanjima u posleratnim odmazdama.

Foto: Dr Ismet Popovac

- Već u jesen 1941. godine jedan broj muslimana prilazi pokretu pukovnika Draže Mihailovića. Tako je već tada u Hercegovini bio poznat Mujo Merzić, komandir jedne muslimanske četničke čete. U Sarajevu se ilegalno 1942. godine osniva Muslimanski četnički komitet, sa 14 članova, čiji je sekretar bio novinar i publicista Alija Konjhodžić - piše na stranicama knjige.

Stravični zločini ustaša nad Srbima, koji su zabrinuli i okupatore, bili su jedan od razloga da četnici, kako navodi autor, "dobiju usmerenje da stupe u kontakt sa muslimanskim milicijama", za vođenje pomirljive politike, pridobijanja za saradnju i odvraćanje od sila Osovine, a posebno NDH. 

- U leto 1942. godine uspostavljeni su prvi kontakti muslimana sa četnicima Draže Mihailovića na Majevici, krajevima Trebave, Tuzle, Ozrena i Zenice kako bi se tamo uspostavio red i mir - podseća Selimović i navodi formiranje jedinica u Hercegovini:

Foto: Salih Selimović

- Solunski borac, nosilac Karađorđeve zvezde i major žandarmerije Fehim Musakadić, jedan od Dražinih najbližih saradnika, imenovan je za komandanta muslimanske vojne organizacije u sastavu JVuO. Samo na prostoru konjičkog, nevesinjskog, mostarskog i stolačkog sreza, od "muslimanskih antikomunističkih milicija" formirano je tada sedam četničkih bataljona MNVO, stavljenih pod direktnu komandu Mihailovića.

- Lekar iz Konjica, dr Ismet Popovac, bio je antikomunista i antifašista i komandant Muslimanskog četničkog bataljona, koji je sa više jedinica oslobodio ustaško utvrđenje Bjelimići. Radio je na regrutaciji muslimana u četničke redove i zdušno borio protiv zločina bilo koje vrste. Ubijen je u avgustu 1943. godine na putu Trebinje - Dubrovnik. 

Autor: Dragoljub Gagričić