Strip posmatran kroz prizmu vrste Bojsove akcije (performansa)

Budući da se ove godine navršilo 100 godina od smrti čuvenog nemačkog konceptualnog umetnika Jozefa Bojsa, u njegovoj rodnoj zemji Nemačkoj je od maja meseca organizovana serija izložbi posvećenih njegovom radu, a budući da je on tokom sedamdesetih godina bio blizak krugu avangardnih umetnika okupljenih oko beogradskog SKC-a, i u Srbiji je organizovano nekoliko programa.

Jozef Bojs je bio umetnik koji je ostao upečatljiv kao ličnost koja je volela da krši postojeće norme, poznat po kritičkom odnosu prema kapitalizmu (želeo је da ga ukine - umetnošću), ne baš uvek prijatnim zapitkivanjima šta je to zapravo demokratija, ali i prepoznatljivom kombinacijom u odevanju koja je podrazumevala ribarski prsluk i šešir.

Foto: redportal.rs/Marko Radovanović

U svakom slučaju, među ostalim domaćim programima posvećenim ovom nemačkom avangardnom umetniku, odnosno njegovom gostovanju 1974. godine u SKC-u, krajem septembra ove godine je u istom zdanju organizovan i performans Kako objasniti strip (ne)prisutnoj publici, čija je autorka bila Dragana Kuprešanin, o čijim radovima smo već pisali (koga zanima može da pogleda skroz dole 👇). S tim u vezi, autorka je sinoć u Velikoj sali SKC-a predstavila ovaj svoj rad zaintresovanima.

Kako je Bojs u svojim akcijama (danas se to češće naziva performansom) pored masti, najviše voleo da se služi filcom, napravljan je predmet od tog materijala, u koji su postavljene table koje simbolišu strip-kadrove, kao i materijal koji simboliše njihovu pozadinu, odnosno okvir.

Foto: Facebook.com/@dragana.kupresanin.5 / Dragana Kuprešanin

U toku performansa, koji ne samo da nije imao publiku, niti je snimljen, autorka se prvo posebno odabranim kombijem (koji sam za sebe asocira na sedamdesete, ali je i aluzija na jednu poznatu Bojsovi instalaciju) dovezla do zgrade SKC-a, otpakovala table i postavila ih u određeni redosled koji asocira na strip-okvir i formu, da bi na tim tablama radila razne linije različitim materijalima, u kojima je najviše dominirala kreda.

Nakon što su sve table pređene, nacrtane linije su bile ručno brisane (mada bi brisanje bila pregruba reč jer su tragovi ostali, dok bi neko možda rekao da su nove linije nastale tek tad), a zatim je sav materijal vraćen u filc, da bi na kraju autorka bila vraćena istim kombijem na početnu poziciju (sve fotografije ovog strip-performansa možete videti OVDE).

Foto: redportal.rs/Marko Radovanović

Nakon objašnjenja performansa, prisutni u publici su se najviše interesovali za elemente koje neki strip treba da ima da bi se nazvao stripom, kao i gde se nalazi granica posle koje nešto prestaje da bude strip. U vezi s tim, autorka je primetila da što se sa stripom više eksperimentiše i što se više odvaja od svoje klasične forme, to postaje jasnije šta strip zapravo jeste.

Autor: Marko Radovanović