Izložba „Dela” slikara Aleksandra Tomaševića (1921-1968) otvorena je večeras u beogradskoj Galeriji Vasić.
Posetioci izložbe, 100 godina od Tomaševićevog rođenja, imaju priliku da vide odabrane radove iz njegova dva velika poslednja ciklusa, oba pod nazivom „Delo“, koja su prikazana na izložbama 1967. u Galeriji Doma JNA i posthumno 1968. u Galeriji ULUS-a.
Na otvaranju izložbe njen kustos i vlasnik galerije Vladimir Vasić istakao je da su radovi odabrani sada za izložbu „Dela“ pozajmljeni iz privatnih kolekcija, po sedam sa obe Tomaševićeve izložbe iz šezdesetih.
Foto: Instagram.com/@galerijavasic
Na prvoj izložbi Tomašević je prikazao ciklus tempera na panelu, čistih geometrijskih formi na kojima postupkom postiže kompaktnu, blago reljefnu fakturu koja podseća na hrapavu zidnu površinu freske.
Na drugoj izložbi kao materijal su korišćeni sklopljeni drveni geometrijski bojeni elementi, koji su zasnovani na domaćem srednjovjekovnom nasleđu kao uzoru.
Izložbu prati katalog sa tekstovima ugledng istoričara umetnosti i kritičara Jerka Denegrija i kolekcionara i ljubitelja umetnosti Dušana Milovanovića, kao i sa reprodukcijama svih eksponata.
Denegri je rekao agenciji Tanjug da je „Tomašević istorijsko ime srpske umetnosti druge polovine 20. veka“ kao umetnik, član „Decembarske grupe“ i istaknuti konzervator sa „ogromnom ulogom u spašavanju spomenika kulture, fresaka, ikona i keramike“.
„Činilo se da je to njemu oduzimalo vreme za bavljenje umetošću ali onda su se desile dve izložbe koje su pokazale da je vreme posvećeno konzervaciji akumulitrano u njegovm duhu i senzibilitetu“, ocenio je Denegri.
Prema njegovim rečima, Tomašević je u svojoj umetnosti „upravo tragove kulture minulih epoha materijalizovao na svoj način, vrlo moderno, nedeskriptivno, sazeto, u skladu sa tadašnjim visokim modernizmom“.
Posthumno Tomaševiću raste ugled što pokazuje velika retrospektiva 1980. godine u beogradskom paviljonu „Cvijeta Zuzorić“, kao i monografija koja je sa tekstom Stojana Ćelića i drugih autora objasnila ceo fenomen ovog umetnika.
Denegri je istakao da je za tumačenje Tomaševića bitna studija Lazara Trfifunovć, koja se bavi tematikom ideje prošlosti u savremenoj umetnosti.
Prema rečima Denegrija, kod Tomaševića se, kao i kod Lazara Lazarevića i još ponekih, „ekstremna moderna umetnost temelji na ideji prošlosti, na srpskom srednjevekovnom slikarstvu, koje je posebno Tomašević doživeo tokom decenija rada na terenu“.
Tomaševićevi radovi na prvi pogled se čine kao „neki minimalizam, geometrijska apstrakcija“, ali Denegri naglašava da imaju „drugu podlogu iz njegovog srastanja sa nasleđem sa kojm se identifikovao tokom godina“.
Denegri je naglasio da Tomaševićeva reputacija u našoj umenotnosti raste svih ovih decenija, a njegovi radovi se nalaze većinom kod privatnih kolekcionara koji ga „veoma cene i čuvaju“.
Izložba će biti otvorena do 31. decembra.
DOM NARODNE SKUPŠTINE: Izložba posvećena IVI ANDRIĆU ✒
Autor: Tanjug
