Saradnja SANU i BAN – konferencija o ranom srednjem veku ⚔

Novi vid saradnje dogovoren je tokom susreta bugarskih i srpskih istraživača 2019. godine u Beogradu

Dvodnevna konferencija Rani srednji vek na Centralnom i Istočnom Balkanu otvorena je danas u Svečanoj sali Srpske akademije nauka i umetnosti, u okviru programa saradnje između SANU i Bugarske akademije nauka (BAN).

U ime predsednika SANU, akademika Vladimira S. Kostića, uvodnu reč dao je dopisni član ove institucije dr Vujadin Ivanišević, koji je istakao da ova konferencija predstavlja prvi u nizu susreta arheologa i istoričara iz Srbije i Bugarske.

Foto: kt.gov.rs/NZ

- Vredno je napomenuti da se saradnja između ove dve naučne institucije na polju arheologije ostvaruje punih 25 godina, a ovi programi su do sada podrazumevali radne i stručne posete istraživača iz ove dve zemlje - kaže Ivanišević.

Novi vid saradnje, kako on kaže, dogovoren je tokom susreta bugarskih i srpskih istraživača 2019. godine u Beogradu, i tom prilikom postavljeni su temelji za novi višegodišnji projekat izučavanja arheoloških konteksta od kasne praistorije do 18. veka.

Taj projekat, po rečima Ivaniševića, trajao bi do 2023. godine i podrazumeva održavanje konferencija u Beogradu i Sofiji, a prva u nizu tih konferencija posvećena je arheologiji ranog srednjeg veka, tačnije od 7. do 10. veka.

- To je nedovoljno poznato razdoblje u istoriji Centralnog i Istočnog Balkana, a ova konferencija ima za cilj da, pored sumiranja dosadašnjih rezultata, otvori nove debate o ključnim pitanjima vezanim za fenomen nestanka vizantijske uprave na Balkanu i uspostavljanja novih struktura u promenljivim istorijskim okolnostima - ističe Ivanišević.

Kako on kaže, reč istoričara na konferenciji imaće posebnu težinu, imajući u vidu retke i fragmentarne istorijske izvore koje treba dopuniti onoliko koliko je to moguće.

- Fenomeni naseljavanja, običaja sahranjivanja, materijalne kulture i tehnologije biće sagledani i tumačeni u sklopu različitih materijalnih kultura i sfera vezanih za Vizantiju, Slovene, kao i bugarsku, kasnoavarsku i mađarsku zaostavštinu - objašnjava Ivanišević.

Foto: Printscreen YouTube/Srbija Global

Sve to zajedno, ističe on, oblikuje jedan dug period u istoriji Centralnog i Istočnog Balkana.

- Cilj konferencije je da podeli nova saznanja vezana za najnovija istraživanja na prostorima današnje Srbije i Bugarske, kao i da otvori neophodan dijalog između istoričara, arheologa, bioarheologa i drugih specijalista - navodi Ivanišević.

Prema rečima predstavnika SANU, dosadašnja istraživanja pokazala su da proces oblikovanja ranosrednjovekovnog društva na Centralnom i Istočnom Balkanu predstavlja regionalan fenomen, sa jasnije izraženim sličnostima u oblastima srpskog i bugarskog Podunavlja.

Uz savremene sinteze istorijskih podataka i interpretacija, pre svega bi se razmatrale pojave u vezi sa naseljavanjem, materijalnom kulturom i tehnologijom, ali i pitanja kulturnog, etničkog ili rodnog pripisivanja arheološkog zapisa, čemu se u srpskim arheološkim školama još uvek često pristupa izvan relevantnih socioantropoloških okvira.